Syriërs op Syntagma.

* 30 november 2014 *

Op het Syntagma-plein in Athene bivakkeert sinds 12 dagen een grote groep immigranten. Het zijn Syriërs. Mannen, vrouwen en kinderen. Hulporganisaties en inwoners van de stad hebben hen dekens, kleding en eten gegeven, maar de Syriërs hebben eigenlijk maar één wens: hun tocht voort te zetten.

Na een reis vol ontberingen en ellende, die voor de meesten zo’n 5.000-10.000 euro per persoon heeft gekost, zijn ze in Griekenland beland. Sommigen hebben onderweg familieleden verloren. Overleden aan een ziekte, verdronken tijdens de overtocht over zee. Degenen die het hebben gered, verkochten al hun bezittingen om de overtocht te kunnen betalen en hebben nu vrijwel niets meer. In veel gevallen hebben ze hun huis geruild voor een ticket van de mensensmokkelaar.
Nu willen ze verder. Richting Duitsland, Oostenrijk, Zweden, of een ander land in Europa. Een land waar ze familie of vrienden hebben, of een land waar ze iets positiefs over hebben gehoord. Ze willen niet in Griekenland blijven. De meesten zijn op de hoogte van de crisis in dit land, en de geringe kans om hier een verblijfsvergunning te krijgen.
Daarom zijn ze hier op dit grote plein. Ze protesteren tegen de omstandigheden, de hopeloze situatie waarin ze zich bevinden. Ze kunnen niet terug, maar ook niet vooruit. De enige manier om uit deze deadlock te komen, is reispapieren te verkrijgen om de reis voort te zetten. Ze vragen de Griekse regering hen te helpen met de documenten en de doorgang mogelijk te maken. Maar de realiteit is anders.
Volgens het nu geldende asielrecht (de Dublin II- richtlijn) moet het EU-land waar de vluchteling binnenkomt, ook de asielaanvraag behandelen. Griekenland kan de enorme hoeveelheid echter totaal niet aan.

De mannen, vrouwen en kinderen van deze specifieke groep zijn niet de enige Syriërs in het land. De hoeveelheid is sterk toegenomen in de afgelopen jaren. In de eerste 10 maanden van 2014 werden bijna 28.000 Syriërs opgepakt. Volgens de UNHCR ligt het aantal in Griekenland verblijvende Syriërs nog veel hoger, maar de exacte aantallen zijn onbekend. Ze krijgen een verblijfsvergunning voor 6 maanden, maar worden verder niet van onderdak, kleding, medische verzorging en eten voorzien. De meesten leven op straat, of slapen in leegstaande panden in de hoofdstad.
Het protest van de groep op Syntagma heeft nog weinig effect gehad. Sinds 7 dagen is een aantal van hen dan ook in hongerstaking gegaan, in de hoop dat dit wel effect heeft. Vandaag is de eerste hongerstaker afgevoerd naar het ziekenhuis.
Op hetzelfde moment strandde ten zuiden van het eiland Kreta een groot vrachtschip met ongeveer 700 andere migranten. Syriërs vooral, maar ook vluchtelingen uit Iran, Irak, Afghanistan en de Palestijnse gebieden. De boot die hen van Turkije naar Italië had moeten vervoeren, kreeg motorpech en raakte op drift. De opvarenden zijn afgelopen weekend van de boot gehaald en opgevangen in een sporthal in de Kretensische stad Ierapetra.