Vanuit het raam van mijn hotelkamer in de Atheense wijk Psiri had ik tijdens mijn reis afgelopen maart uitzicht op een huizenblok in een straat verderop. Op de dag van mijn aankomst zag ik dat op de derde etage van één van deze panden de gordijnen opzij waren geschoven. Een groot aantal traditioneel geklede moslims liepen heen en weer in de ruimte. Beneden op de begane grond was een Pakistaanse winkel gevestigd, ik kon alleen de woorden ‘here telephone’ lezen. Om een uur of acht, het was warm, de ramen stonden open, begon men met gezang. De kamer stroomde binnen korte tijd vol met mannen, die zich in de te kleine ruimte overgaven aan het gebed.
Een provisorische moskee als deze is niet uniek in Athene. In de hele stad zijn tientallen van deze illegale gebedsruimtes te vinden, niet alleen in woonhuizen, maar ook in kelders en garageboxen. Een echte moskee heeft Athene namelijk niet.
Al jaren wordt er gepraat over de bouw van een moskee. Dat begon al in de jaren ’70, toen ambassadeurs van Arabische landen lieten weten een gebedsruimte op prijs te stellen. Dit idee werd jarenlang min of meer genegeerd. In de loop der jaren werd de roep steeds luider, de groep moslims steeds groter, en eind jaren ’90 kon de Griekse regering niet langer om de kwestie heen. Athene was inmiddels de enige EU-hoofdstad zonder moskee. Het parlement besloot in 2000 akkoord te gaan met de bouw van een groot religieus en cultureel centrum voor moslims. Het complex zou worden gefinancierd door de Saoudische koning Fahd en verrijzen in de Atheense voorstad Peania.
Peania is geen buitenwijk van Athene, maar een voorstad die dichtbij het nieuwe vliegveld ligt. Dat is per metro vanuit het centrum zo’n uur reizen. Ver weggestopt dus. De moslims lieten weten niet blij te zijn met deze bijna onbereikbare locatie. De burgemeester en de inwoners van Peania (waar geen enkele moslim bleek te wonen) maakten officieel bezwaar en plaatsten symbolisch een groot kruis op de bouwlocatie. Ook aartsbisschop Christodoulos liet zich horen: een moskee naast het vliegveld kon absoluut niet; touristen zouden bij aankomst de indruk krijgen dat Griekenland een moslim-land is. De bouw werd door al dit gedoe vertraagd en uiteindelijk verdween het plan zelfs helemaal in de la. De belofte dat er in ieder geval tijdens de Olympische Spelen van 2004 een moskee zou zijn voor alle moslim-sporters en begeleiders, werd niet waargemaakt.
Ondertussen is het aantal moslims in de hoofdstad explosief gegroeid. De vele immigranten uit Albanië, Pakistan, Bangladesh, noordelijk Afrika en het Midden-Oosten doen ook het aantal illegale moskeeën toenemen. In de loop van het jaar 2006 nam het parlement opnieuw een besluit: men zou een moskee laten bouwen in de wijk Votanikos, niet eens zo ver van het centrum (maar tegelijkertijd op veilige afstand van de toeristenstroom). In Votanikos wordt momenteel ook het nieuwe Panatinaikos-stadion gebouwd. Een moskee kan daar best naast, heeft de regering bedacht. Sommigen denken daar anders over. Voetbal-hooligans zouden zich bij verlies van hun ploeg kunnen wreken op de ernaast geleden moskee. En zo is er telkens iets.
Het laatste nieuws dateert van 18 mei: het ministerie van Onderwijs en Religie heeft laten weten dat de bouw van de gebedsruimte in Votanikos is vertraagd. 2009 is sowieso niet meer haalbaar.
2 juni 2008