In de Athens Plus, de wekelijkse bijlage van de Griekse krant Ekathimerini, was het hoofdartikel 2 weken geleden gewijd aan het thema grafiti. Geen vergezocht onderwerp in een nieuwsarme zomerperiode, maar een actueel en relevant thema.
De stad Athene is tegenwoordig namelijk één groot toneel van grafiti. Een paar maanden geleden ben ik gedurende een hele dag in de hoofdstad bewust op zoek gegaan naar grafiti. Ik kwam ogen tekort. Het aanbod was groot en enorm divers. In de linkse wijk Exarchia wemelde het van de politieke leuzen en symbolen als hamers en sikkels. Passend bij de geschiedenis en identiteit van deze wijk.
In de trendy stadsdelen Psiri en Gazi – toneel van jong, artistiek en hip Athene – waren het met name de metershoge blinde muren die van enorme grote kunstwerken waren voorzien. Sommige waren prachtig. Van de muur tegenover het Technopolis-complex in de wijk Gazi kon ik bijvoorbeeld geen genoeg krijgen, en ook de grote tekening bij de metro-ingang Monastiraki (van dezelfde kunstenaar?) kan zo een museum in.
In de wijkjes Plaka en Anafiotika, aan de voet van de Acropolis, was het een amalgaan van geklad, leuzen en kleine tekeningen.
Afdalend vanuit de Lykavittos-heuvel kwam ik bij het Panatinaikos-stadion terecht. Daar waren het de kleuren gifgroen en geel van de Atheense voetbalclub die de muren sierden.
Ik had een geweldige dag. Het leek wel alsof iedere wijk zijn identiteit via de grafiti prijsgaf. Het gemeentebestuur van de stad Athene denkt daar blijkbaar toch anders over. Zij willen de strijd aangaan met de grafiti en hebben nu besloten een groep kunstenaars de opdracht te geven gebouwen te verfraaien. De bestuurders denken de grafiti-kunstenaars tegemoet te komen door ze lege muren aan te bieden. Ze denken ‘cool’ over te komen en op die manier de jongeren voor zich te winnen. Die zullen dan op hun beurt geen illegale graffiti meer aanbrengen en bij de volgende verkiezingen misschien ook nog wel op hun stemmen, is het idee.
Dat idee lijkt mij pure onzin. Een politieke partij moet volgens mij heel wat meer doen (of laten) om te worden gesteund door een stadsbewoner. Daarnaast is de relatie tussen het aanbieden van een kale muur aan een kunstenaar en het wegblijven van illegale grafiti, te simplistisch.
De ene kunstenaar zal inderdaad vrolijk de door de overheid beschikbaar gestelde muur beschilderen, en zich daarna koest houden. De ander zal diezelfde nacht misschien nog wel ergens een muurtje illegaal bespuiten. De derde wil niks met de overheid te maken hebben, en zal het vertikken zijn kunstje te vertonen voor diezelfde overheid. De vierde zit niet in de juiste kunstenaars-scene en valt buiten de boot c.q. het overheidsproject. Dan is er nog degene die alleen de behoefte voelt ‘weg met de buitenlanders’ op een muur te spuiten, en de zesde die graag zijn liefde voor Eleni aan het beton wil toevertrouwen. Kortom, de grafiti-wereld is niet homogeen, maar bestaat uit een diversiteit van verschillende stijlen, aanpakken, achtergronden en beweegredenen. Dat zouden ook de stadsbestuurders kunnen weten als ze, net als ik, een rondje door de stad zouden maken.
2 september 2008