Volgens ingewijden gaat prins Charles regelmatig voor een retraite naar het Vatopedi-klooster op het schiereiland Athos. Waarschijnlijk kiest hij de komende jaren een andere plek voor zijn spirituele rustperiode, want het klooster is verwikkeld in een schandaal dat nu al maanden voorpagina-nieuws is.
Het Vatopedi-klooster, één van de grootste en meest welvarende kloosters op het schiereiland Athos, zou de afgelopen jaren op een onrechtmatige manier in het bezit zijn gekomen van een enorme hoeveelheid grond. Diverse Griekse politici zouden betrokken zijn bij deze illegale grondtransacties en er persoonlijk door zijn verrijkt.
Het klooster, is het vermoeden, heeft grond van weinig waarde geruild tegen veel duurdere grond. Het gaat niet om grondstukken op het schiereiland zelf, maar om bezit dat zich buiten Athos bevindt. De percelen liggen bij het Vistonida-meer in de provincie Thracië, een meer dat deel uitmaakt van het Natura-2000 programma van de Europese Unie. Beschermd natuurgebied dus. Het klooster zou deze gronden via de staat hebben ingeruild tegen verschillende grondstukken verspreid door het hele land. Het zou daarbij gaan om onder meer 64 locaties rond de stad Thessaloniki en een perceel met hoge marktwaarde in het Olympisch dorp bij Athene.
De staat is bij deze omstreden grondruil voor minstens 100 miljoen euro het schip in gegaan. Maar dat is belastinggeld. Uiteraard hebben individuele politici geprofiteerd van deze transacties. Althans, dat is het vermoeden.
Inmiddels wordt ook getwijfeld of de genoemde grond bij het Vistonida-meer überhaupt wel eigendom was van het klooster. Eigendomsbewijzen zouden zijn vervalst; politici zouden handtekeningen hebben gezet om het bezit aan het klooster te doen toekomen.
Hoofdfiguur aan de zijde van het klooster is hoofdabt Efraïm. Deze abt zou aan het hoofd hebben gestaan van alle illegale transacties. Eind november is hij door de patriarch Vartholomaios gevraagd de leiding over de financiën over te dragen aan een andere abt van het klooster, maar Efraïm mag klaarblijkelijk wel gewoon aanblijven als spiritueel leider van dit klooster.
Het schandaal heeft inmiddels wel een paar slachtoffers gemaakt aan de zijde van de politiek. In september stapte Marineminister Giorgos Voulgarakis op. Zijn vrouw zou als notaris 300.000 euro hebben verdiend aan de grondtransacties. Eind oktober was het de beurt aan Minister van Staat en regeringswoordvoerder Theodoros Roussopoulos. Ook hij zou betrokken zijn bij de grondruil. Het vertrek van beide minsters lijkt dramatisch, maar kan ook worden gezien als geste ten behoeve van de publieke opinie. De kans is groot dat beide heren binnen niet al te lange tijd weer opduiken in andere belangrijke posities.
Het Grieks parlement besloot tot een parlementair onderzoek en dat heeft inmiddels plaatsgevonden. Afgelopen vrijdag werd de laatste van de 119 getuigen gehoord. Het eindrapport wordt medio december verwacht. Nu al is bekend dat alle ondervraagde politici betrokkenheid hebben ontkend. Politici van de nu regerende Nea Demokratia wijzen naar de Pasok, de partij die tot maart 2004 aan het roer stond. De deals zouden al in de jaren ’80 tot stand zijn gekomen, in de regeerperiode van de Pasok. Journalist Nikos Konstandaras van de Athens Plus schreef hierover afgelopen vrijdag het volgende:”…the parlementary inquiry into politicians’ possible culpability is expected to end in the same way every major scandal in this country end: in mutual recriminations between the political parties and, in the overall confusion, an impasse in which no one is held accountable for their actions (or inaction). “ Het ziet ernaar uit, zo schrijven verschillende kranten, dat een of andere ambtenaar de schuld krijgt en zal boeten voor het totale schandaal.
6 december 2008