Afgelopen week was Griekenland weer eens in het Nederlandse nieuws. Het mag inmiddels geen verrassing meer heten: iedere zomer zijn de branden weer het onderwerp van de berichten. Deze keer was de regio ten noordoosten van Athene getroffen. Hier, in de buurt van de dorpen Grammatikos, Varnavas, Aghios Stefanos en Stamata, stonden grote gebieden in lichterlaaie. De heftige meltemi-wind verergerde het drama; de vlammen sprongen over wegen en heuvels heen. Desondanks kreeg de brandweer twee dagen geleden de meeste branden onder controle. Dat gebeurde met behulp van blusvliegtuigen en mankracht uit verschillende andere landen. De balans werd gisteren opgemaakt: ongeveer 150 huizen waren onherstelbaar beschadigd, veel olijfgaarden afgebrand en meer dan 20.000 hectare bos verdwenen.
Wat opviel was dat alle Nederlandse kranten en televisieprogramma’s zich onmiddellijk en masse op Attica richtten, terwijl het op hetzelfde moment op meerdere plaatsen in het land hevig brandde. De krant Ekathimerini meldde vorige week donderdag 100 verschillende branden verspreid over diverse eilanden en meerdere plekken op het vasteland. Weliswaar minder groot dan de branden in Attica, maar in vele gevallen zo heftig dat ze op satellietbeelden goed te zien waren. Geen woord hierover in de Nederlandse nieuwsberichten. Iedereen kroop bijeen in het rampgebied Attica. Dat er al sinds juni her en der in Griekenland branden zijn geweest, vermeldde ook niemand.
Eén lichtpuntje in de media deze keer: journalist Bram Vermeulen. Deze journalist, een aantal jaren geleden nog Afrika-correspondent, is sinds een aantal maanden gestationeerd in Turkije. In december vorig jaar werd hij door het vakblad De Journalist uitgeroepen tot ‘Journalist van het Jaar’. Vanuit Istanbul reisde hij naar Athene en hij was degene die voor NRC-Handelsblad en het NOS Journaal het nieuws versloeg. Vermeulen schreef twee dagen geleden een goed artikel in NRC-Handelsblad onder de titel ‘Projectontwikkelaars hebben het weer gedaan’. Bosbranden maken in Griekenland altijd speculatie en samenzweringstheorieën los. De journalist keek kritisch naar de beschuldigingen die iedere zomer de revue passeren als het vuur weer toeslaat. Geen van de samenzweringstheorieën is ooit door de rechter bewezen, zo schreef hij. Terecht wees hij op het afval dat de Griekse wegen, heuvels en bossen ontsiert en in vele gevallen – in combinatie met droogte gedurende een lange periode – de oorzaak is van branden.
Ook ontvouwde hij een interessante theorie over de branden in de gemeente Grammatikos. De Griekse overheid wil hier een van de grootste stortplaatsen van het land openen. Het vermoeden is nu dat de overheid de branden heeft laten aansteken en bewust pas in een laat stadium tot actie is overgegaan, zodat het terrein op ‘natuurlijke’ wijze al wordt omgetoverd tot een braakliggend terrein. Klinkt plausibel, als je bedenkt dat er al jaren – vaak letterlijk – wordt geknokt tussen inwoners en overheid over het al dan niet plaatsen van een stortplaats in dit gebied.
27 augustus 2009