Twee jaar geleden las ik in de Griekse krant Ekathimerini dat er een boek was verschenen over de massale immigratie van Albanezen naar Griekenland. Een onderwerp dat mij sinds mijn trektochten in de Epirus midden jaren ’90 interesseert, toen ik tijdens mijn wandeltochten hoog in de bergen de eerste Albanese vluchtelingen ontmoette en hun verhalen hoorde. Verhalen over het communistische Hoxha-regime, maar ook verhalen over de vlucht naar Griekenland. Een vlucht die keer op keer opnieuw moest worden ondernomen, omdat de Griekse grenspolitie in die periode voortdurend op zoek was naar de illegale vluchtelingen in dit gebied en ze na linea recta terugstuurde naar Albanië.
In het bergdorp Konitsa, een klein maar belangrijk regionaal centrum, logeerde ik een aantal dagen in een hotel dat zich naast het politiebureau bevond. Iedere dag werden alle opgepakte vluchtelingen in de grote omheinde tuin van dit politiebureau verzameld en aan het begin van de avond met een grote getraliede touringcar de grens overgezet. Ik vergeet nooit meer de aanblik van de honderden mannen die in de tuin zaten. De Albanezen die ik sprak, vertelden dat ze na een dergelijke uitzetting meestal meteen weer rechtsomkeert maakten en opnieuw illegaal de grens overstaken. Meestal lukte het uiteindelijk wel Griekenland in te komen, en vervolgens ergens in de bouw of de landbouw werk te vinden. Na een tijdje werden ze dan wel weer betrapt, opgepakt en teruggestuurd, maar was er in ieder geval weer wat geld verdient.
Het boek dat twee jaar geleden over dit fenomeen verscheen, had iets bijzonders. Het was geschreven door een Albanees. Een Albanees die zelf begin jaren ’90 de tocht van Albanië via de bergen naar Griekenland maakte. Hij kwam in Athene terecht, waar hij onder meer werkte als bouwvakker en kok. Maar Gazmend Kapllani had meer ambities. Hij leerde Grieks en Engels en studeerde uiteindelijk zelfs filosofie aan de Universiteit van Athene. Tegenwoordig is Kapllani journalist en schrijver. Hij heeft een column in de grote krant Ta Nea en heeft een weblog http://gazikapllani.blogspot.com waarin hij vooral schrijft over immigratie, minderheden en soortgelijke onderwerpen.
De reden dat ik nu over zijn boek schrijf, is dat zijn boek is vertaald in het Engels (Kapllani had zijn boek oorspronkelijk in het Grieks geschreven). Goed nieuws. Het boek A Short Border Handbook kan de immigratie van Albanezen naar Griekenland, de achtergrond van hun vlucht en de problemen die zij ondervinden in de Griekse maatschappij, bij een groter publiek bekend maken.
Niet iedereen is echter blij met de uitgave van de Engelse uitgave. Op de website van de Britse krant The Independent schrijft journaliste Maya Jaggi dat de schrijver haar eind mei op de Thessaloniki Book Fair vertelde dat hij was aangevallen door neo-nazi’s na een voordracht in de Atheense wijk Aghios Panteleimonas en ook via internet wordt bedreigd.
12 juni 2009