De Menalon Trail: Wandeltocht door een Arcadisch landschap

Wandelend door het groene Menalon gebergte op de Griekse Peloponnesos denk ik aan de dichter Vergilius. In de poëzie van deze Romeinse dichter was Arcadië het gedroomde land. Een streek bezaaid met bloemen, bomen vol rijp fruit, klaterend helder water en fluitende vogels. Hij schreef erover in zijn dichtbundel Bucolica, die 38 jaar voor Christus werd gepubliceerd.
Vergilius had de naam en het bijbehorende beeld niet zelf bedacht. De Romein baseerde zich op de Griekse mythologie waarbij Arcadië het domein is van Pan, de god van bossen, velden, vee en de wilde natuur. Pan’s territorium werd door de antieke Grieken gezien als het ideale landschap, het ware paradijs, als tegenhanger van de stadscultuur met haar drukte, conflicten en politiek gekonkel.

Ik kan me er alles bij voorstellen nu ik hier zelf ben, in de regio op de Peloponnesos die nog steeds de naam Arcadië draagt. Al dagen zie ik niets dan beboste berghellingen, klaterende beekjes en kleurrijke wilde bloemen. Alle begrip heb ik nu voor het feit dat dichters sinds de oudheid, tot op de dag van vandaag, dichten over ‘het Arcadisch landschap’.

De Menalon Trail.

Met een kleine groep lopen we samen met twee reisleiders van Trekking Hellas en een lokale gids een stuk van de Menalon Trail. Dit is een lange afstands pad in het hart van Arcadië, in het Menalon-gebergte. De hoogste top meet 1980 meter, en die hoogte maakt dit gebied ook tot een geliefde winterbestemming. Op de berg met de naam Ostrakina, een stuk verderop, zijn zelfs faciliteiten gemaakt om te kunnen skiën.

De route van de Menalon Trail maakt gebruik van eeuwenoude paden die de dorpelingen altijd zelf gebruikten, voor de komst van asfalt en gemotoriseerd verkeer. Negen dorpen – de meeste liggen op zo’n 1000 meter hoogte – worden middels deze paden met elkaar verbonden. In totaal gaat het om acht secties, in lengte variërend van 4,2 km tot 14,8 km. Iedere sectie eindigt in een dorp waar je de mogelijkheid hebt om te eten en te overnachten. Uiteraard kun je de acht etappes ook sneller, dus in minder dagen lopen.

Van Dimitsana naar Stemnitsa.

Wij verkennen een heel bijzondere etappe, vanuit het dorp Dimitsana dwars door de Lousios-kloof naar Stemnitsa. Onze lokale gids van vandaag, Dimitris Bardakis, legt onderweg uit dat de route helemaal is ontwikkeld door een groep vrijwilligers. Zij hebben samen 75 kilometer van de deels overwoekerde en ingestorte paden hersteld, schoongemaakt en bewegwijzerd. Dat project is zo goed uitgevoerd dat de Menalon Trail de eerste Leading Quality Trail van Griekenland is geworden, een speciaal certificaat dat wordt verstrekt door de European Rambler’s Association.

Het idee om hier van de oude paden een trail te maken is afkomstig van Ioannis Lagos. Hij is zelf in Stemnítsa geboren maar vertrok op jonge leeftijd naar Athene voor studie en werk. In de loop der jaren kwam hij tot het besef dat hij iets voor zijn geboortestreek wilde doen en dat hij de oude paden in ere wilde herstellen. Hij richtte in 2012 Menalon Social Enterprise op, ging te rade bij de European Ramblers’ Association en wist uiteindelijk met behulp van een groot aantal vrijwilligers zijn droom te verwezenlijken.

De tocht is schitterend. We komen de hele dag vrijwel niemand tegen. Het pad is goed onderhouden, makkelijk te lopen en duidelijk gemarkeerd. De regens van begin mei en het zonnige weer van dit moment hebben tot een explosie van wilde bloemen geleid. Voortdurend schieten hagedisjes voor onze voeten weg en vanuit de takken boven het pad hangen honderden zijderupsjes. Ik ontwaar zelf een vrij fikse slang in de struikjes als ik een tijdje voorop loop.

Door de Lousios-kloof.

De wandeling voert door de kloof die de Lousios in het landschap heeft uitgesneden. De Loúsios is een kleine rivier die in dit gebergte ontspringt en 23 kilometer verderop uitmondt in de grotere rivier, de Alfios.

Heel bijzonder is dat we tijdens deze etappe drie eeuwenoude kloosters aandoen. In het Philosophou-klooster (Nea Moni Filosofou) dat uit de 17e eeuw stamt, worden we hartelijk ontvangen door de abt die loukoumia serveert. We vullen onze flessen met het koude water uit de bron.
Verder lopend stuiten we niet veel later op het oude Philosóphou-klooster (Palia Moni Filosofou). Dit klooster ligt hoog tegen de wand van de kloof, verstopt achter een gemetselde muur. Het is nu een ruïne, niet meer in gebruik.
Bij de deuropening in de grote muur hangt een bordje met de boodschap dat het betreden van de ruïne op eigen risico is, door instortingsgevaar blijkbaar niet geheel zonder gevaar. Maar we zijn te nieuwsgierig naar dit klooster dat al in het jaar 963 zou zijn gesticht en kruipen toch naar binnen. Achter de muur is een smal pad dat tientallen meters verderop uitkomt bij een minuscuul kerkje. De restanten van de eeuwenoude fresco’s op de muren zijn nog net te onderscheiden. Het uitzicht vanuit deze plek is spectaculair. De kloosterlingen die hier ooit vertoefden, konden de hele kloof overzien.

Prodromou, klooster in de rotswand.

Het hoogtepunt van de wandeling lijken onze gidsen voor het laatst te hebben bewaard. Na zo’n 10 kilometer te hebben gelopen, komen we aan bij het derde klooster. Het oudste deel van dit spectaculaire Prodromou-klooster, dat uit vijf galerij-vormige verdiepingen bestaat, dateert uit de 16e eeuw. De constructie oogt krakkemikkig, is als het ware tegen de rotswand aan geplakt, maar wordt nog steeds door een handvol kloosterlingen bewoond.
Helaas zijn we te laat voor de koffie met loukoumia, daarvoor hadden we voor 13.00 uur moeten arriveren. Maar het zicht op het metershoge bouwwerk vanuit het wandelpad tientallen meters daaronder, maakt dat meer dan goed.

Aanvullende informatie over de Menalon Trail.

Wij werden op deze tocht begeleid door Alexandros Giannios en Eleftheria Kappa van Trekking Hellas en Dimitris Bardakis van Menalon Social Enterprise.
Trekking Hellas is een in Athene gevestigde organisatie die outdoor-activiteiten in heel Griekenland organiseert en begeleid. Voor meer informatie: Trekking Hellas.
Menalon Social Enterprise is het bedrijf van Ioannis Lagos, dat een kantoortje heeft in het dorp Stemnitsa. De medewerkers begeleiden wandeltochten en geven advies over de route. Ook is de kaart van de Menalon Trail daar te koop. Zie: Menalon Trail.

We logeerden in Dimitsana aan de rand van het dorp in het prachtige Hotel Baroutomilos. In Stemnítsa verbleven we in het mooie Hotel Trikolonion. Beide accommodaties zijn absolute aanraders. Je kunt deze hotels natuurlijk rechtstreeks benaderen en boeken, of via www.booking.com boeken.

Wil je nog een reisverhaal lezen over Griekenland? Lees dan bijvoorbeeld Het is oorlog liefje. Een middag in Exarchia.